Έφυγε εχθές το βράδυ ο Raymond Daniel Manczarek, Jr., μουσικός, τραγουδιστής, παραγωγός, σκηνοθέτης και συγγραφέας, γνωστός στον περισσότερο κόσμος ως ιδρυτικό μέλος των The Doors (έπαιζε κυρίως πλήκτρα) και ένας από τους κύριους συνθέτες του γκρουπ.
Στην ιστορία της παγκόσμιας μουσικής, εκείνος που κυριαρχεί σε ένα συγκρότημα είναι συνήθως ο τραγουδιστής, ο “frontman”. Αν μάλιστα αυτός είναι και ιδιαίτερα χαρισματικός, τότε οι προβολείς είναι πάντα στραμμένοι επάνω του. Στην περίπτωση των Doors υπήρχε ο ανυπέρβλητος Jim Morrison (ένας καλλιτέχνης που δεν έγινε σχεδόν ποτέ κατανοητός και αποτέλεσε σύμβολο για διάφορους και συχνά λανθασμένους λόγους), ο οποίος με την παρουσία του στην σκηνή επισκίαζε όλους τους υπόλοιπους. Όμως οι Doors υπήρξαν ένα πραγματικά πολύ μεγάλο συγκρότημα, αποτελούμενο από εξαιρετικούς μουσικούς, κάτι που μπορεί εύκολα να γίνει κατανοητό σε όσους δεν μπορούν πια να «παρασυρθούν» από την επιβλητική παρουσία του Morrison στη σκηνή. Και ο Ray Manzarek ήταν πραγματικά ένας πάρα πολύ καλός και πρωτοπόρος μουσικός.
Ο Ray Manzarek ήταν πολωνικής καταγωγής που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο South Side του Chicago στο Illinois, όπως και οι γονείς του Helena και Raymond Manczarek. Μεγαλώνοντας, πήρε ιδιωτικά μαθήματα πιάνου από τον Bruno Michelotti και άλλους καλούς μουσικούς και το πιάνο αποτέλεσε σημαντικό κομμάτι στην ζωή του. Αρχικά έτρεφε μεγάλη αγάπη για το basketball, και οι θέσεις που προτιμούσε να παίζει ήταν αυτές του power forward ή του center. Αλλά στα 16 του χρόνια, ο προπονητής του επέμενε είτε να τον βάζει να παίζει τον guard, είτε να μην παίζει καθόλου, κάτι που τον οδήγησε να εγκαταλείψει τελικά την ομάδα. Ο ίδιος είχε δηλώσει πως αν είχε την στήριξη του προπονητή του, τότε ίσως δεν έφτιαχνε ποτέ τους Doors.
Η σημαντικότερη στιγμή στην ζωή του ήταν την περίοδο 1962 – 1965, όπου σπούδασε στο Τμήμα Κινηματογράφου του UCLA. Εκεί γνώρισε τον Jim Morrison με τον οποίο όμως δεν έκαναν παρέα και την Dorothy Fujikawa, την γυναίκα που αργότερα θα παντρευόταν. Ένα μήνα περίπου αφού ολοκλήρωσε την σχολή κινηματογράφου, συναντήθηκε ξανά με τον Jim Morrison στην Venice Beach της California. Άνοιξαν συζήτηση για την τέχνη, τον κινηματογράφο και την ποίηση και ο Morrison του διάβασε μερικά από τα ποιήματα του που εντυπωσίασαν τον Manzarek. Ο Morrison αναγνωρίζοντας το ενδιαφέρον του συνομιλητή του, του εκμυστηρεύθηκε πως είχε γράψει και κάποια τραγούδια τα οποία ο Ray ζήτησε να ακούσει. Ο Morrison του τραγούδησε μια πρόχειρη έκδοση του "Moonlight Drive" και ο Ray Manzarek συνειδητοποιώντας το ταλέντο του, του πρότεινε να φτιάξουν ένα συγκρότημα. Εκείνη ακριβώς η στιγμή ήταν η γέννηση των The Doors. Το όνομα το διάλεξαν από το βιβλίο του Aldous Huxley με τίτλο “ The Doors of Perception” (Οι πόρτες της αντίληψης) το οποίο αφορούσε μια φράση του William Blake: "If the doors of perception were cleansed every thing would appear to man as it is, infinite." Η ίδια φράση αποτέλεσε και την έμπνευση του τραγουδιού “Break On Through (To the Other Side)” από το ντεμπούτο album των Doors με τίτλο το όνομα τους (1967).
O Ray συναντήθηκε με τον drummer John Densmore και τον κιθαρίστα Robby Krieger, σε μια διάλεξη για τον υπερβατικό διαλογισμό και τους πρότεινε να έρθουν στο συγκρότημα. Στις αρχές του 1966 οι Doors ήταν η βασική μπάντα του “The London Fog” ενός bar στην Sunset Strip. Ο Manzarek για εκείνη την περίοδο είχε δηλώσει: «Κανείς δεν ερχόταν σε αυτό το μέρος. Μόνο μερικοί ναύτες σε άδεια και κάποιοι μεθύστακες. Ήταν μια πολύ θλιβερή εμπειρία αλλά μας έδωσε τον χρόνο που χρειαζόμασταν για να δέσουμε σαν μπάντα…». Σύντομα απολύθηκαν από εκεί και έγιναν η βασική μπάντα στο ιστορικό “ Whisky a Go Go” όπου η πρώτη τους εμφάνιση ήταν μαζί με τους Them. Μέσω αυτής της σύντομης συνεργασίας με τους Them και τον Van Morrison γεννήθηκε αργότερα στον Ray η ιδέα να διασκευάσουν το “Gloria”, μια πραγματικά καταπληκτική διασκευή.
Από τους Doors έλειπε ο μπασίστας, έτσι ο Manzarek έπαιζε συχνά τα μέρη του μπάσου σε ένα πιάνο Fender Rhodes. Η ηχητική υπογραφή του όμως ήταν μέσω του Vox Continental combo organ, ένα όργανο που χρησιμοποιούσαν τα ψυχεδελικά συγκροτήματα της εποχής. Αργότερα χρησιμοποίησε το Gibson G-101 Kalamazoo combo organ, γιατί όπως υποστήριζε τα πλαστικά πλήκτρα του Vox Continental έσπαζαν συχνά. Περιστασιακά τραγουδούσε στο συγκρότημα, όπως στη live εκτέλεση του "Close to You" και στα B-Sides των "Love Her Madly" και "You Need Meat (Don't Go No Further)". Τραγούδησε επίσης και στα δυο τελευταία albums των Doors που ηχογραφήθηκαν μετά τον θάνατο του Morrison, “ Other Voices” (1971) και “ Full Circle” (1972), ενώ έπαιξε κιθάρα και στο τραγούδι "Been Down So Long".
Η αλήθεια είναι πως τα περισσότερα τραγούδια των Doors (αν τα δεις από την μουσική πλευρά τους) είναι αναγνωρίσιμα όχι τόσο για τις ποιητικές «ασυναρτησίες» του Jim Morrison, όσο από τα αυτοσχέδια σχεδόν «κλειδιά» του Manzarek και τα jazz περάσματα του. Μπορεί ο Morrison να τραβούσε τα βλέμματα και την προσοχή, αλλά κανείς δεν μπορεί να υποτιμήσει την συμβολή του Ray στους Doors. Ήταν μοναδικό παίξιμο του στα πλήκτρα, επηρεασμένο από την κλασσική μουσική και την jazz, που οδήγησε την μπάντα στο να δημιουργήσει αυτόν τον ξεχωριστό και πρωτοποριακό ήχο, έναν ήχο που για πολλούς, ακόμη και σήμερα, θεωρείται αξεπέραστος. Ο Jim Morrison ήταν το όχημα ώστε να μπορέσουν οι Doors να γίνουν παγκοσμίως γνωστοί, αλλά η μουσική ήταν θέμα του Ray Manzarek και των υπολοίπων σπουδαίων μουσικών. Έτσι κι αλλιώς με αυτή την μπάντα πέτυχε απίστευτα πράγματα: πούλησαν πάνω από 100 εκατομμύρια albums σε όλο τον κόσμο, εισπράττοντας 19 χρυσά, 14 πλατινένια και πέντε πολύ-πλατινένια albums μόνο στις ΗΠΑ!
Η πολυτάλαντη φύση του και η αγάπη του για την τέχνη και την μουσική, δεν του επέτρεψαν να σταματήσει μετά τους Doors. Έπαιξε σε διάφορα groups με αξιομνημόνευτη την συμμετοχή του στους Nite City. Είχε την παραγωγή και υποστήριξε τους Echo & the Bunnymen και τους "X", έπαιξε μαζί με τον Iggy Pop, υποστήριξε τα αναγνώσματα του ποιητή Michael McClure και έχει κάνει αυτοσχεδιαστικές συνθέσεις πάνω στα ποιήματα του Michael C. Ford. Εκπληκτική ήταν και η rock απόδοση που ηχογράφησε το 1983 με την συμμετοχή του Philip Glass, στο κλασσικό “Carmina Burana” του Carl Orff. Συνεργάστηκε επίσης με τον frontman των SRC και σεναριογράφο του "Hearts of Fire" Scott Richardson, σε μια σειρά από blues και προφορικού λόγου ηχογραφήσεις, που είχαν τίτλο "Tornado Souvenirs".
Ήταν όμως και ένας ιδιαίτερα ενδιαφέρον συγγραφέας. Δημοσίευσε το 1998 τα απομνημονεύματα του με τίτλο “Light My Fire: My Life with The Doors” και το 2001 το καταπληκτικό best seller “ The Poet in Exile” ένα μυθιστόρημα που διερευνά τον αστικό μύθο ότι ο Jim Morrison μπορεί να σκηνοθέτησε τον ψεύτικο θάνατό του. Το 2006 δημοσίευσε το δεύτερο μυθιστόρημα του (επίσης best seller) “Snake Moon” μια ιστορία φαντασμάτων με επίκεντρο τον εμφύλιο πόλεμο. Το 2000 κυκλοφόρησε το “Freshly Dug” ένα album ποίησης, με τον Βρετανό τραγουδιστή, ποιητή / ηθοποιό και πρωτοπόρο της Punk, Darryl Read, με τον οποίο είχαν συνεργαστεί το 1994 στο album “Beat Existentialist”. Η τελευταία τους ποιητική / μουσική συνεργασία ήταν το 2007 με το album “Bleeding Paradise”. Εκπληκτική ήταν και η συνεργασία του με τον συνθέτη και τρομπετίστα, Bal, στο “Atonal Head” μια μουσική εξερεύνηση στον χώρο της Electronica. Οι δυο μουσικοί ενσωμάτωσαν jazz, rock, Ethnic, και κλασσική μουσική σε νέες και βασισμένες σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, συνθέσεις, με μοναδικές στιγμές τα “Caravan” και “Riders On The Storm” που ακούγεται η φωνή του Jim Morrison. Ιδιαίτερη στιγμή ήταν και η συνεργασία του με τον απίθανο "Weird Al" Yankovic, που έπαιξε πλήκτρα στο single "Craigslist", το οποίο παρωδεί το στυλ των Doors. Το 2010 ηχογράφησε μαζί με τον κιθαρίστα Roy Rogers, το album “Translucent Blues” που κυκλοφόρησε το 2011 και έφθασε στην 3η θέση στα Top 100 Roots Rock Albums of 2011.
Μετά από πολλά χρόνια στο Hollywood, ο Manzarek μετακόμισε στη Napa County της California, όπου έζησε μαζί με την σύζυγο του Dorothy που είχε παντρευτεί το 1967 και είχαν αποκτήσει ένα γιο τον Pablo που τους χάρησε αργότερα 3 εγγόνια. Μαζί με τον Krieger, ο Manzarek συνέστησε τους The Doors of the 21st Century, αλλά ο ντράμερ των Doors, John Densmore, τους έστειλε στα δικαστήρια, με συνέπεια να συνεχίζουν την περιοδεία τους με το όνομα Manzarek-Krieger. Τον τελευταίο καιρό είχε αρχίσει να αντιμετωπίζει έντονα προβλήματα υγείας όμως προσπαθούσε ακόμα να παίζει μουσική με τοπικά συγκροτήματα της περιοχής όπου κατοικούσε.
Ο Ray Manzarek έφυγε στις 20 Μαΐου το 2013 σε ηλικία 74 ετών μετά από μακρά μάχη με τον καρκίνο. Υπήρξε ένας ευφυής καλλιτέχνης και εξαιρετικός μουσικός που οι πραγματικοί φίλοι της μουσικής δεν θα ξεχάσουν ποτέ. Ο Robby Krieger δήλωσε: «Είμαι απίστευτα θλιμμένος που μαθαίνω για τον θάνατο του φίλου και συνεργάτη μου Ray Manzarek. Νιώθω όμως ευτυχισμένος που μπόρεσα να παίξω μαζί του τραγούδια των Doors την τελευταία δεκαετία. Ο Ray υπήρξε ένα τεράστιο μέρος της ζωής μου και πάντα θα μου λείπει…»
Δηλώσεις έκανε και ο John Densmore που παρά τις όποιες διαφορές τους, δεν γίνεται φυσικά να ξεχάσει όσα έζησαν μαζί: «Δεν υπήρχε κανένας παίκτης keyboards στον πλανήτη πιο κατάλληλος για να υποστηρίξει τους στίχους του Jim Morrison. Ray, πάντα ένιωθα απόλυτα συγχρονισμένος μουσικά μαζί σου. Ήταν σα να ήμασταν ένα μυαλό που κρατούσαμε τα θεμέλια ώστε ο Robby και ο Jim να επιπλέουν στην κορυφή! Θα μου λείψει ο μουσικός αδελφός μου…».
“Light My Fire”, “People Are Strange”, “Hello, I Love You”, “Riders On The Storm”, “The Crystal Ship”, “Touch Me”, “Soul Kitchen”, “Break On Through (To The Other Side)”, “Love Me Two Times”… Aπίστευτα τραγούδια που δεν θα σταματήσουν ποτέ να ακούγονται όσα χρόνια κι αν περάσουν, όσες γενιές κι αν μεγαλώσουν. Οι «μύθοι» της μουσικής δεν θα πάψουν ποτέ να συζήτιουνται και οι συνθέσεις τους θα συντροφεύουν αυτόν τον πλανήτη μέχρι το τέλος του! Όσα χρόνια κι αν περάσουν, αυτοί οι καλλιτέχνες θα αποτελούν παράδειγμα και μέγιστη επιρροή για κάθε σύγχρονο καλλιτέχνη και θα μας διδάσκουν με ποιον τρόπο μπορείς να γίνεις πραγματικά σπουδαίος. Αν είσαι κάπως νεότερος, γνωρίζει κάτι για τον Jim Morrison αλλά όχι για τον Ray Manzarek τον άνθρωπο που έδινε πνοή στα ποιήματα του πρώτου, αξίζει τον κόπο να ασχοληθείς και να τον ανακαλύψεις. Είναι μέρος της ιστορίας της παγκόσμιας μουσικής…
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Πες την γνώμη σου....