Καλό ταξίδι Μητσάρα...

Ο Μητσάρας ήταν κάτι σαν αυτό που λέμε «ο τρελός του χωριού». Εκείνος ο παράξενος άνθρωπος που συμπεριφέρεται διαφορετικά, που αντιλαμβάνεται διαφορετικά, που χαμογελά καλόκαρδα σαν τον πειράζεις, που αγωνίζεται για κάτι που σε εσένα φαντάζει γραφικό. Ο άνθρωπος που στο τέλος σε κάνει να αναρωτιέσαι: «τελικά ποιος από τους δυο μας είναι ο τρελός;»

Τον γνώρισα από μικρός. Εκείνες τις όμορφες μακρινές εποχές που ο πατέρας μου με πήγαινε στο γήπεδο και καθόμουν ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλους «λογικούς». Εκείνους που δεν σταματούν να βρίζουν, να φωνάζουν, να τσακώνονται, να οργίζονται, να χτυπούν το κεφάλι τους στα καθίσματα, να πετάνε αντικείμενα στον αγωνιστικό χώρο, αλλά που κάθε Κυριακή ζητούν να πάνε λίγο στο γήπεδο να ξεσκάσουν. Εκείνους τους «λογικούς» που υποθήκευσαν το μέλλον των παιδιών τους, που τόσα χρόνια εκλέγουν τους ίδιους απατεώνες, που συχνά χτυπάνε τις γυναίκες και τα παιδιά τους, που τις νύχτες ξόδευαν τις οικονομίες τους για να λούζουν με σαμπάνια τον αγαπημένο τους «καλλιτέχνη», που κλωτσάνε τα αδέσποτα γιατί τους χαλάνε την αισθητική, που πετούν αναμμένα τσιγάρα έξω από το παράθυρο του αυτοκινήτου, που γλείφουν κατουρημένες ποδιές για να διοριστούν, τους «παρτάκηδες» που αδιαφορούν για τον συνάνθρωπο τους.

Εκεί ανάμεσα σε όλους αυτούς τους «φίλαθλους» συνάντησα για πρώτη φορά τον Μητσάρα. Ήταν οι στιγμές που σταματούσε η παράλογη οργή και όλο το γήπεδο έστρεφε την προσοχή του επάνω στον «τρελό» που άρχιζε και πάλι τα δικά του. Και ξαφνικά, ξεκινούσαν οι πλάκες, τα πειράγματα, οι προσβολές. Όλοι αυτοί οι λογικοί διασκέδαζαν με τον τρελό. Εκείνος όμως, πάντα με χαμόγελο, έλεγε όσα είχε να πει μέχρι που εξαφανιζόταν. Ποτέ δεν κατάλαβα αν και πόσο ενοχλούνταν από αυτά που του έλεγαν, σίγουρα όμως δεν το έδειχνε. Όπως επίσης ποτέ δεν κατάλαβα που πήγαινε όταν τελείως ξαφνικά, εξαφανιζόταν! 

Ο Μητσάρας έγινε διάσημος αρχικά σε όσους παρακολουθούν ποδοσφαιρικές εκπομπές. Στεκόταν πάντα πίσω από αυτόν (ποδοσφαιριστή ή προπονητή) που έκανε δηλώσεις μπροστά στις κάμερες και πηγαινοερχόταν μια δεξιά και μια αριστερά για να είναι σίγουρος πως θα τον δούμε στις τηλεοράσεις μας. Όταν μάλιστα οι δημοσιογράφοι είχαν χρόνο για «παιχνίδια» του ζητούσαν να κάνει και εκείνος κάποιες δηλώσεις. Είχε άποψη και ήθελε βήμα για να την εκφράσει. Πολλές φορές δεν δίστασε να μπει και μέσα στον αγωνιστικό χώρο για να τραβήξει την προσοχή. Αν και τις περισσότερες φορές σύχναζε στη Νέα Σμύρνη και στο γήπεδο του Πανιωνίου, πολύ συχνά τον έβλεπες και σε άλλα γήπεδα. Έτσι άρχιζε να στήνεται και ένας «θρύλος» γύρω από το πρόσωπο του, ως ο άνθρωπος που μπορούσε να βρίσκεται ταυτόχρονα παντού! Απόδειξη γι’ αυτό, υπήρξε ένα περιστατικό που καταγράφηκε από τις τηλεοπτικές κάμερες. Μια φορά όπου το παιχνίδι της ΑΕΚ στο γήπεδο της είχε τελειώσει την ίδια ώρα με εκείνο του Πανιωνίου στη Νέα Σμύρνη, ο Μητσάρας κατάφερε να βρεθεί πίσω από τους προπονητές που έκαναν δηλώσεις και στα δύο γήπεδα!

Όσο περνούσαν τα χρόνια, οι τηλεοπτικές εμφανίσεις του Μητσάρα λιγόστεψαν. Η ταμπέλα του «γραφικού» δεν πουλούσε πια στα κανάλια και του απαγορεύτηκε η είσοδος στα γήπεδα. Μονάχα στο γήπεδο της Νέας Σμύρνης εμφανιζόταν που και που αν το επέτρεπαν οι συνθήκες, χωρίς όμως να τον αναζητούν οι κάμερες. Έτσι, αποφάσισε να συνεχίσει τον αγώνα του έξω από τα γήπεδα, στους δρόμους και τις πλατείες. Κουβαλούσε αυτοσχέδια πλακάτ με «ιδιαίτερα» συνθήματα και σταματούσε στις στάσεις των λεωφορείων, στις καφετέριες και στα πάρκα για να βγάλει λόγο. Και μιλούσε ασταμάτητα. Για όλα αυτά τα «τρελά» θέματα που αφορούν άμεσα όλους μας, για όλα αυτά που βιώνουμε, για όλα αυτά που αδιαφορούμε. Ποιος ήταν ο αγώνας του; Τι επεδίωκε; Γιατί έκανε ότι έκανε; Ερωτήματα όλων που η απάντηση ήταν ένα ωμό «άστον μωρέ, τρελός είναι». Όμως, για να το τραβήξω όσο δεν πάει, τρελούς δεν χαρακτήρισε η ανθρωπότητα όλους αυτούς που μέσα στους αιώνες, προσπάθησαν να μας ανοίξουν τα μάτια;

Ήταν πραγματικά εξαιρετικό να βλέπω τον Μητσάρα και τα πλακάτ του, εκείνες τις απλές στιγμές που απολάμβανα τον καφέ μου στην πλατεία Νέας Σμύρνης. Ποτέ δε με ενόχλησε, αντίθετα ήθελα να τον ακούω. Κάποιοι γελούσαν, κάποιοι τον κορόιδευαν και άλλοι τον έδιωχναν. Μερικές φορές σκέφτομαι πως ήταν τόσο τρομαχτική η αλήθεια που τους φώναζε, που δεν γινόταν να την αντέξουν. Η άμυνα τους ήταν είτε να τον διώξουν είτε να τον κοροϊδέψουν. Πώς να πεις αυτά τα πράγματα σε τόσα πρόβατα; Ναι, είναι αλήθεια. Όλα αυτά που έλεγε η έγραφε στα αυτοσχέδια πλακάτ από χαρτόκουτα, μόνο ένας τρελός μπορούσε να τα σκεφτεί. Μόνο ένας τρελός…

«Η νομιμοποίηση της αριστοκρατίας…του νου σας!» έγραφε σε ένα χαρτόκουτο ο «τρελός». «Μας φαίνονται τεράστιοι, γιατί είμαστε γονατισμένοι…», «Αφήστε την μπάλα και γράψτε την αλήθεια…», «Βαρβαρότητα και φασισμός είναι η εξουσία…με κουκούλες», «Ο μόνος τρόπος για να εξουδετερωθεί ένας κακός ένοπλος, είναι ένας καλός ένοπλος;», «Η πηγή του πλούτου των πλουσίων είναι η φτώχεια…», «Ούτε σταγόνα δεν κύλησε μάταια. Το άνθος της νιότης μας ποτίστηκε. Η πέτρινη ανάσα μας βάφτηκε σιωπή και ουρλιαχτό που δολοφονήθηκε από το κράτος…», και άλλα παρόμοια τρελά! Και πάντα υπέγραφε τις ρήσεις του. Κάτω από κάθε σύνθημα που δημιουργούσε στα πλακάτ του, υπήρχε η υπογραφή: «Μητσάρας». Του άρεσε αυτός ο ρόλος.

Τώρα πια ο Μητσάρας δεν υπάρχει. Έφυγε για κάπου αλλού, όπου σίγουρα θα βρει και άλλους τρελούς να τα λένε. Η πλατεία σιγά – σιγά αδειάζει. Σιγά – σιγά αδειάζουμε και εμείς. Είναι αυτοί οι «γραφικοί» που φτιάχνουν πάντα τις ωραίες ιστορίες, που χρωματίζουν το γκρίζο της πραγματικότητας μας και που χωρίς αυτούς η ζωή φαντάζει τόσο άδεια. Να λοιπόν που το χωριό έμεινε χωρίς τρελό και τώρα, καθισμένοι στα ψυχρά τραπέζια του καφενείου, κοιτάζοντας από την τζαμαρία τη μοναξιά του χειμώνα να πλησιάζει για να παγώσει και άλλο τις ψυχές μας, θα αναζητούμε με πίκρα κάποιον να μας διασκεδάσει, κάποιον για να γελάσουμε εις βάρος του, κάποιον που να επιβεβαιώνει το πόσο λογικοί είμαστε. Μάταια όμως. Ο τρελός θα μας κοιτάζει από ψηλά, παρέα με τον Λουκάνικο που τόσες φορές τον συντρόφεψε στις πορείες του στο Κέντρο, και θα είναι πια η σειρά του να γελάει μαζί μας.

Καλό ταξίδι Μητσάρα… Η απουσία σου από την πλατεία θα είναι κάτι παραπάνω από αισθητή. Θα σε αποχαιρετήσω με κάτι δικό σου. Κάτι συγκλονιστικά όμορφο, που όλο καμάρι έγραφες σε ένα από τα διάσημα πλακάτ σου:

«Άσε την ζωή που κάνεις…Ψάξε την ζωή που χάνεις…»