If You Tolerate This Then Your Children Will Be Next…

Το 1998 οι Manic Street Preachers έγραψαν ένα τραγούδι που για κάποιο λόγο που δεν μπορώ εύκολα να εξηγήσω πάρα μόνο να εικάσω, κάθε φορά που το ακούω μου προκαλείς δέος. Το “If You Tolerate This Then Your Children Will Be Next” υπάρχει στο album “This Is My Truth Tell Me Yours” και ήθελα πάντα να το κουβεντιάσω. Όμως, δεν έτυχε ποτέ. Είναι φυσικά πολλά τα τραγούδια που ήθελα αλλά ποτέ δεν κουβέντιασα, έτυχε όμως σήμερα να ακούσω το συγκεκριμένο. Και για μια ακόμη φορά, δάκρυσα…

Υποθέτοντας πως τα Αγγλικά σου είναι σε καλύτερο επίπεδο από τα δικά μου, η μετάφραση που θα επιχειρώ κάποιες στιγμές θα βασίζεται σε παραφράσεις και ελεύθερη απόδοση βασισμένη σε βιώματα και συλλογισμούς, μια περισσότερο φιλοσοφική προσέγγιση απ’ όσο μου επιτρέπω, σίγουρα όμως αναγκαία για την συζήτηση. Βλέπεις το τραγούδι με έχει σημαδέψει με ποικίλους τρόπους που δεν βασίζονται πάντα στους στίχους, αλλά στην εκάστοτε χρονική στιγμή που έτυχε να το ακούσω. Για παράδειγμα, το άκουσα για πρώτη φορά στα τέλη του 1998 (τότε παιζόταν παντού το "You Stole the Sun from My Heart") και με συγκίνησε τόσο πολύ που την επόμενη ημέρα έτρεξα να το παίξω στο ραδιόφωνο.

Κοίτα όμως πόσο πολύ μπορεί να διαφέρουν αυτά που εσύ σκέφτεσαι ακούγοντας ένα τραγούδι, με αυτά που περιγράφει το ίδιο το τραγούδι: Το θέμα του αφορά τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο και τους ιδεαλιστές εθελοντές από την Ουαλία που συμμετείχαν στις αριστερές Διεθνές Ταξιαρχίες πολεμώντας τους αντάρτες του Φρανσίσκο Φράνκο, υπέρ της Ισπανικής Δημοκρατίας. Το τραγούδι πήρε το όνομά του από μια δημοκρατική αφίσα της εποχής, που παρουσίαζε την φωτογραφία ενός μικρού παιδιού που σκοτώθηκε από τους εθνικιστές κάτω από έναν βομβαρδισμένο ουρανό, με την προειδοποίηση: «Εάν το ανεχτείς - επιτρέψεις αυτό, τα παιδιά σου θα είναι τα επόμενα (If you tolerate this, your children will be next)» γραμμένη στο κάτω μέρος.

  

The future teaches you to be alone, The present to be afraid and cold
So if I can shoot rabbits Then I can shoot fascists…

Είναι αλήθεια πως η ζωή δείχνει άπειρες φορές το σκληρό της πρόσωπο και ελάχιστες το καλό. Βαδίζουμε μια πορεία χωρίς να γνωρίζουμε και σαφώς χωρίς να κατανοούμε τον προορισμό της, και είτε αυτή η πορεία είναι προκαθορισμένη είτε όχι, φεύγουμε βυθισμένοι στην πλάνη του προορισμού, άλλοτε αργά άλλοτε νωρίς. Έτσι, το μέλλον μας διδάσκει πώς να είμαστε μόνοι, ενώ το παρόν πώς να παραμένουμε φοβισμένοι και ψυχροί, αγωνιστές χωρίς αιτία, υποχείρια της μοίρας. Όσο αφορά εμένα τουλάχιστον, θεωρώ μεγάλη αλήθεια την μοναξιά που διδάσκει το μέλλον. Έτσι κι αλλιώς, ο ερχομός του φέρνει απώλειες. Ο τελευταίος στίχος αποδίδεται σε μια παρατήρηση που έκανε ένας άνθρωπος που υπέγραψε με τους Ρεπουμπλικανικούς μαχητές σε μια συνέντευξη που έδωσε στον αδερφό του. Απίστευτη πραγματικά παρατήρηση. «αν μπορώ να πυροβολήσω λαγούς, τότε μπορώ να πυροβολήσω και φασίστες…». Αυτή η «ρήση» αναφέρθηκε αρχικά στο βιβλίο «Miners Against Fascism» του Hywel Francis.

Bullets for your brain today, But we'll forget it all again

Monuments put from pen to paper Turns me into a gutless wonder…

Η απίστευτη πραγματικότητα που βιώνουμε στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης όλα αυτά τα χρόνια και κυρίως σήμερα, μαστίζεται από αδιαφορία και  ανεξήγητες επιμονές η εμμονές. Τραγούδια σαν αυτό, η ίδια η ιστορία και οι ψιθυριστές φωνές αυτών που την καταγράφουν, είναι η απόδειξη πως τα πάντα διαγράφουν κυκλικές πορείες με επίκεντρο την αδιαφορία και την εγκατάλειψη. Η αλήθεια και τα γεγονότα είναι οι σφαίρες στο μυαλό, αυτές που αιματοκυλούν το παρόν και σκοτεινιάζουν το μέλλον, αλλά εμείς, θα τα ξεχάσουμε και πάλι όλα! Ο τελευταίος στίχος είναι ανατριχιαστικός, αλλά δύσκολο να τον αποδόσεις. Μνημεία που από την πένα στο χαρτί με μεταμορφώνουν σε ένα «ψόφιο» θαύμα. Ένα θαύμα χωρίς θάρρος. Δειλό, άβουλο, φοβισμένο, θαύμα!

Gravity keeps my head down
Or is it maybe shame, At being so young and being so vain

Holes in your head today But I'm a pacifist
I've walked La Ramblas But not with real intent…

Το γεγονός πως οι άνθρωποι δίπλα μας περπατούν με το κεφάλι σκυφτό, δεν παραξενεύει πλέον κανέναν. Περπατώ με το κεφάλι σκυφτό και δικαιολογώ αυτή την κατάσταση προσπαθώντας χιουμοριστικά να αποδώσω την αιτία στην βαρύτητα. Ένας περαιτέρω συλλογισμός, αποδίδει το σκυμμένο κεφάλι στη ντροπή. Στη ντροπή του να είσαι τόσο νέος και παράλληλα τόσο ματαιόδοξος. Δεν μπορεί ο νέος να βασίζει την ζωή του στην ματαιότητα, δεν υπάρχει μέλλον, μόνο ντροπή.

Pacifist είναι ο ειρηνιστής. Αυτός που δηλώνει ειρηνιστής όταν γύρω του δεν υπάρχει ειρήνη ή όταν η ειρήνη απειλείται. "Έχω περπατήσει στη Las Ramblas / αλλά όχι με την πραγματική πρόθεση" είναι μια αναφορά στο εργο "Homage to Catalonia" του  George Orwell, με τις διάφορες φατρίες της Καταλονίας να μην οδηγούνται πουθενά με τις συγκρούσεις ενώ συχνά μια αίσθηση συναδελφικότητας ξεπερνά τις επιτακτικές αρχές για τις οποίες η κάθε πλευρά υποτίθεται πως μάχεται.

And on the street tonight an old man plays with newspaper cuttings of his glory days…

Αυτή είναι μια καταπληκτική εικόνα που κρύβει μέσα τις άπειρες ερμηνείες η αν προτιμάς, κρύβει μέσα τις κι άλλες εικόνες. «Και στο δρόμο απόψε ένας ηλικιωμένος άνθρωπος παίζει με αποκόμματα εφημερίδων από τις ένδοξες ημέρες του…». Πάρε αυτή την εικόνα και κόλλησε την όπου θέλεις, παντού θα βρει θέση. Το μόνο που απομένει σε αυτούς που υπέπεσαν στο λάθος, σε όσους επιμένουν να μην καταλαβαίνουν την πραγματικότητα, σε εκείνους που βλέπουν τα χρόνια να περνούν ανίκανοι να αντιδράσουν ή να δώσουν χώρο σε άλλους να αντιδράσουν, είναι τα αποκόμματα εφημερίδων από τις μέρες της δόξας τους. Πόσα πράγματα ακόμα μπορώ να παρομοιάσω με αυτή την εικόνα… Σαν την φωτογραφία που αρνείται να ξεθωριάσει και θαμπώνει μονάχα γιατί δακρύζεις κοιτάζοντας την ή γιατί ο χρόνος σου θολώνει την όραση.

Το πώς θα ερμηνεύσεις ένα τραγούδι είναι συχνά προσωπική υπόθεση. Το ίδιο το τραγούδι έχει μια ιστορία να διηγηθεί και συγκεκριμένους τρόπους που αποκαλύπτει την ερμηνεία του, όμως τις εικόνες του μπορείς να τις προσαρμόσεις στην δική σου αλήθεια και ίσως τα κοινά σας σημεία να οδηγήσουν σε παράξενα συμπεράσματα. Δεν έχουν όμως όλα τα τραγούδια την ίδια δυναμική. Αυτά που την έχουν, είναι και αυτά που μένουν.

Σαν επίλογο θα επαναλάβω τον τίτλο του τραγουδιού: Εάν το ανεχτείς αυτό, τότε τα παιδιά σου θα είναι τα επόμενα…