Θανάσης Βέγγος (29 Μαΐου 1926 - 3 Μαΐου 2011)

Τα χρόνια περνούν και η απουσία του Θανάση Βέγγου στιγματίζει το ταλαίπωρο κορμί μιας κοινωνίας που της λείπουν αφόρητα τέτοιοι άνθρωποι. Έχω, αλλά δεν θα επιχειρήσω να πω περισσότερα. Ας επαναλάβω τα όσα έγραψα πριν 4 χρόνια. Έτσι κι αλλιώς πρόκειται για τον ηθοποιό που με μεγάλωσε, με έμαθε να εκτιμώ τον παλιό καλό & σωστό ελληνικό κινηματογράφο, έγινε πρότυπο, με κάνει να γελάω και να δακρύζω όσες φορές κι αν δω τις ταινίες του, ζήλεψα το ήθος του και χρησιμοποίησα κατά κόρον τις ατάκες του στα βαριά ραδιοφωνικά μου βήματα...   

Ο Θανάσης Βέγγος, ο καλός μας άνθρωπος, ο άρχοντας του αυτοσχεδιασμού που ήταν τόσο μα τόσο μπροστά απο την εποχή του, έκανε λένε ακόμη και τον μέγιστο Peter Sellers να παραδεχθεί πως αν είχε γεννηθεί στο εξωτερικό θα μιλούσαμε για μια πραγματικά λαμπρή καριέρα! Λαμπρή όμως παραμένει κι ας μην επιτελέστηκε στο εξωτερικό...

Βασανισμένος και ταλαιπωρημένος ηταν ο Θανάσης, απο μικρός εκανε διάφορες δουλειές και θελήματα, εξορίστηκε στην Μακρόνησο, πάλεψε και αυτά τα βιώματα, αυτη την πάλη έβγαλε και στις ταινίες του, χρησιμοποιόντας το μοναδικό γιατρικό στα προβλήματα, το γέλιο. Μέχρι και δική του εταιρεία παραγωγής δημιούργησε, την "ΘΒ - Ταινίες Γέλιου" για να προσφέρει στον κόσμο αυτό που γνώριζε υπέροχα να κάνει: Το γέλιο και τον αυτοσχεδιασμό, μα η Ελλάδα, αυτή η μαγική χώρα, παρά την εμπορική αλλά και καλλιτεχνική επιτυχία των έργων του Θανάση, καταφέρνει να οδηγήσει την εταιρεία του στην οικονομική καταστροφή και το κλείσιμο. Μα δεν το βάζει κάτω. Είναι αεικίνητος, νευρικός, γελαστός, αισιόδοξος. Τέτοιοι άνθρωποι δύσκολα το βάζουν κάτω!

Στα μέσα της δεκαετίας του 1950 παντρεύτηκε την Ασημίνα και έμεινε μαζί της μέχρι το τέλος (είμαι σίγουρος πως θα ήθελε να μεινει κι άλλο μαζί της, όμως ακόμα και στην αγάπη κάποιος πρέπει να φεύγει πρώτος), κατι που σήμερα φαντάζει αδύνατο. Ποιος μπορεί να μείνει τόσα χρόνια ερωτευμένος με τον ίδιο άνθρωπο; Ποιος μπορεί να υπηρετεί με το ίδιο πάθος τόσα χρόνια τον κινηματογράφο; Ποιος θα μας διδάσκει πλέον ήθος και αξιοπρέπεια; Είναι παράξενο, μα πολλοί παλιοί καλλιτεχνες (κάποιοι μας έχουν ήδη αφήσει) μπορούσαν να τα κάνουν όλα αυτά! Γιατί; Τι σκατά είναι αυτό το τόσο διαφορετικό που είχαν εκείνες οι εποχές; Τι είναι αυτό που κάνει εμάς τόσα χρόνια να βλέπουμε τις ίδιες ταινίες, να ακούμε τα ίδια τραγούδια; 

Στο παρελθόν ο Θανάσης είχε δηλώσει : "Δουλεύω με το ένστικτο, δεν έχω κανένα ταλέντο, μόνο αυτή τη φάτσα. Εδώ είναι αποτυπωμένη όλη η μιζέρια, όλη η δυστυχία, όλος ο πόνος του ασήμαντου Έλληνα". Προσπαθώ να διαφωνήσω με αυτή την άποψη μα δεν τα καταφέρνω. Δεν έζησα εκείνη την εποχή, δεν γνώρισα τις δυστυχίες εκείνων των ανθρώπων και ομολογώ πως δεν μπορώ να καταλάβω τις προσπάθειες ανασυγκρότησης αυτής της χώρας τότε, κάθως πάλευε να βρει και πάλι χαρακτήρα. Υπάρχουν όμως οι ταινίες που προσπαθούν να μας βάλουν στο κλιμα της εποχής και με λίγη προσοχή γίνεται αντιληπτό. Χωρίς καμια προσπάθεια ωραιοποίησης και εντυπωσιασμού, οι ταινίες εκείνης της εποχής, ιδιαίτερα οι μαυρόασπρες, εκπέμπουν μια αλλόκοτη λάμψη, μια υπέροχη δύναμη ρομαντισμού. Το μυστικό αυτού δεν είναι οι (ελάχιστες τότε) γνώσεις κινηματογραφικων τεχνικών, μα οι ίδιοι οι ηθοποιοί, η ικανότητα τους να αυτοσχεδιάζουν και να μεταφέρουν στο πανί τον εαυτό τους! Βλέπεις τον Θανάση Βέγγο να υποδύεται έναν φουκαρά σερβιτόρο σε μια ταβέρνα και την στιγμή που σκουπίζει τα χέρια στην ποδιά του για να πάρει την παραγγελία, ξαφνικά μέσα απο την τηλεόραση εκπέμπονται οσμές απο κρεμμυδάκια! Δεν είναι μαγικό;

Θέλω να μιλάω ώρες για τον Θανάση... Όποιον ρόλο κι αν υποδύθηκε ηταν αληθινός! Όσο σουρεαλιστικές κι αν φαίνονται κάποιες ταινίες του, έχεις την εντύπωση πως όλα αυτά (ακόμα κι εκεινα τα ακραία που βίωνε ως φανερός πρακτωρ 000) είναι απόλυτα φυσιολογικό να του συμβούν! Τόσο πολύ πιο μπροστά απο την εποχή του, τόσο πολυτάλαντος, τόσο χαρισματικός... Θυμηθείτε για λίγο γνωστές υπερπαραγωγές του Hollywood στα μέσα της δεκαετίας του 1980 (Η μεγάλη των μπάτσων σχολή, Άκρως τρελλό κι απόρρητο, μια τρελή απίθανη πτήση κ.α) και συλλογιστείτε: Υπάρχει διαφορά εκείνων των έργων με αυτά του Θανάση; Αν εξαιρέσεις τις τεράστιες παραγωγές και τα γνωστά "λουσα" δεν υπάρχει καμία διαφορά. Τόσο μπροστά ήταν ο Θανάσης! Πως να το δεχθεί αυτό μια χώρα σαν την Ελλάδα; 

"Το θέατρο νομίζω ότι μου οφείλει ελάχιστα. Το μόνο που έχω κάνει είναι οτι ήμουν μια ιδέα υπευθυνος για το χαμόγελο κάποιον συνανθρώπων μου..."

Νομίζω πως ο Θανάσης Βέγγος είναι ο μόνος άνθρωπος που όλοι θεωρούμε φίλο. Μα ήταν φίλος μας! Δικός μας καλός άνθρωπος. Έτσι τον γνωρίσαμε κι ετσι θα τον θυμόμαστε. Ακούραστος, καυστικός, γελαστός, δεν σταματά να τρέχει, δεν σταματά να προσπαθεί... Παράδειγμα προς μίμηση. Τα πάντα μπορούσαν να του συμβούν και όλα τα έβλεπε ως διδάγματα, πάντα με χιούμορ. Πόσοι άραγε θυμάστε εκείνη την διαφήμιση που ο Θανάσης δεμένος ολόκληρος με επιδεσμους μας παρακινούσε να είμαστε πολυ προσεχτικοί οταν διασχίζουμε γραμμές τρενων; Πόσοι γνωρίζετε ότι αυτό ήταν πραγματικό συμβαν; Όντως είχε κινδυνέψει η ζωή του απο μια παρόμοια απροσεξία...

Ο Θ.Β.... Υπέροχος άνθρωπος. Δεν κάναμε ποτέ παρέα, δεν γνώριζα πως τα περνούσες ή αν ήσουν καλά. Εσύ δεν με ήξερες, δεν γνώριζες καν οτι υπάρχω. Απλά με πιάνει ενα παράπονο καθώς συνειδητοποιώ την απουσία σου. Όχι δεν το διατύπωσα σωστά. Νιωθω πικραμενος, σταναχωρημένος, γνωρίζοντας πως δεν βρίσκεσαι ανάμεσα μας. Υπάρχει όμως το έργο σου και θα υπάρχει για πολύ ακόμα, πιστεύω θα υπάρχει για πάντα, έτσι δεν θα μας λείψεις ποτέ! Τι μαγική παρέα, αλήθεια έχετε φτιάξει εκει πάνω; Πόσα πολλά πράγματα θα έχετε να πείτε ο ένας στον άλλο; Δεν ξέρω αν πρέπει να νιώθω τυχερός κι ευγνώμων που έχω την υγεία μου ή αν πρέπει να ζηλεύω αυτή σας την παρέα, σίγουρα όμως όλοι σας μου δώσατε πολλά! Και το υπέροχο είναι οτι τα ίδια θα δώσετε και στα παιδιά μου και στα εγγόνια μου. Αυτό απο μόνο του είναι απίστευτο! Είναι υπέροχο!

Λείπεις "Καλέ μου Άνθρωπε" και το κενό που άφησες δεν πρόκειται να αναπληρωθεί. Ειλικρινά σε ευχαριστώ για τις ατέλειωτες στιγμές γέλιου και προβληματισμού. Είναι μεγάλο προτέρημα και εξαιρετικό χάρισμα, να κάνεις τον κόσμο να γελάει. Μακάρι να ηταν όλοι σαν εσένα...