Όσοι αδιαφορούν για τα κοινά…

Κάποτε δεν υπήρχε το ίντερνετ. Η πληροφορία ήταν πολύ δύσκολο να αναμεταδοθεί και οι προσπάθειες γίνονταν κυρίως με αφίσες, περιοδικά, φυλλάδια και fanzines. Συχνά, τον ρόλο του οργανωτή έπαιζαν κάποια ραδιόφωνα (κυρίως πειρατικά) με ελάχιστη όμως ακροαματικότητα και εξίσου ελάχιστη απήχηση. Ο κόσμος έπεφτε σε βαθύ λήθαργο και θεωρούσε «γραφικές» τις λίγες φωνές που πάσχιζαν να μεταδώσουν πληροφορία, αφύπνιση και έκκληση για ενδιαφέρον, με αποτέλεσμα κάποιοι να δρουν ανενόχλητοι. Η μη πίστη στους γραφικούς ήταν τότε το άλλοθι μας. Τώρα όμως δεν υπάρχουν δικαιολογίες…

Θεωρώ (και το έχω δηλώσει αρκετές φορές) πως πάνω απ’ όλα πρέπει να εξετάζουμε την συμπεριφορά μας απέναντι στα θεωρητικά πιο απλά πράγματα, πριν καταλήξουμε στα μεγαλύτερα. Η αλόγιστη έλλειψη ενδιαφέροντος, η παράδοξη αδράνεια μας, η κατάργηση του γούστου και των μέτρων σύγκρισης και η αδιάκοπη βύθιση μας στην μετριότητα, έχουν τις ρίζες τους στην καθημερινότητα μας και δεν εμφανίστηκαν ξαφνικά από το τίποτα. Κάθε τι που δεν πράξαμε, οτιδήποτε συνέβη χωρίς να αντιδράσουμε, έχει τον αντίκτυπο του στο σήμερα και καταστρέφει με μαθηματική ακρίβεια το αύριο. Η αποχαύνωση ξεκίνησε με την δική μας συμβολή και οι συνέπειες της είναι όλα αυτά που βιώνουμε τώρα και ελάχιστοι συνειδητοποιούν.

Αυτό που αποδείχτηκε τα τελευταία 30 τουλάχιστον χρόνια, είναι η αδυναμία μας να καταλάβουμε πως είμαστε μέρη ενός κοινωνικού συνόλου και να θελήσουμε να ενταχθούμε σε αυτό. Κάθε μας πράξη αποσκοπούσε στο προσωπικό όφελος και στοχεύαμε πάντα στην αυτοπραγμάτωση μέσα από διαδικασίες που κατέληγαν πάντα εις βάρος κάποιου άλλου, με την απατηλή εντύπωση πως ικανοποιούσαμε το «εγώ» μας. Κατασκευάζαμε ανάγκες για να πάψει η μοναξιά, παρασυρόμασταν από την απάθεια και την εσωστρέφεια μας, υπηρετούσαμε τυφλά το σύστημα που με την αδράνεια μας επιτρέψαμε να κατασκευαστεί, δημιουργήσαμε τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να γεννηθεί ένα νέο είδος ανθρώπου βουτηγμένο στην μισαλλοδοξία, που μάχεται καθημερινά για να αποδείξει την υπεροχή του. Είναι ποτέ δυνατόν, να μην γυρίσουν κάποια στιγμή όλα αυτά εναντίον μας;

Όμως οι ρίζες του κακού δεν βρίσκονται στην πολιτική, την ανομία ή την λαμογιά. Εκεί οδήγησαν, εκεί αντικρίζουμε ευκολότερα την κατάληξη τους, εκεί έχουνε γίνει καθημερινότητα, αλλά βρίσκονται αλλού. Στα μικρά πράγματα που επιτρέψαμε με την αδράνεια και την αμάθεια μας να συμβούν, σε όλα αυτά που ανέκαθεν αποτελούσαν μέρος της κουλτούρας, της παιδείας και του πολιτισμού μας. Σε όλα αυτά που αναφέρθηκαν παραπάνω και που μας εντάσσουν σε ένα κοινωνικό σύνολο. Στην απλή διαπίστωση πως ευημερία δεν μπορεί να υπάρξει μοναχά για έναν.

Στην λογοτεχνία για παράδειγμα…

Θάψαμε μεγάλους συγγραφείς που οι ιστορίες τους έδιναν τροφή για σκέψη και προβληματισμό, που σε ταξιδεύουν σε μέρη που μονάχα η φαντασία οδηγεί, που τα κείμενα τους συχνά αποτελούν μυστικά αυτογνωσίας και φιλοσοφίας, για να αποκαλύψουμε νέους που μας προσφέρουν ψεύτικα όνειρα, ικανοποίηση κάθε ενδόμυχης επιθυμίας που τρέμουμε να αποδεχθούμε, την ευκολία του να διαβάζεις κάτι χωρίς να παιδεύεσαι και όλα αυτά που δεν μπορέσαμε να ζήσουμε, όλους τους φόβους και τους ενδοιασμούς μας, όλη αυτή την προδοσία απέναντι στον εαυτό μας. Ότι δεν είχαμε την δύναμη να κάνουμε, ότι επιτρέψαμε να μας φυλακίσει στην σιωπή, όσα φοβηθήκαμε να αποκαλύψουμε ή να βιώσουμε, τα απωθημένα μας, αφήσαμε άλλους να το κάνουν και μάλιστα, με τον χειρότερο δυνατό τρόπο.

Στην μουσική…

Η ανάγκη για αυτοπροβολή, επίδειξη και ικανοποίηση του αυταρχισμού μας, δημιούργησε τα μέσα και τους χώρους εκείνους όπου θα μπορούσαμε να εκφραστούμε δυναμικά, θησαυρίζοντας κάποιους που ανακάλυψαν στην ματαιοδοξία μας ένα χρυσωρυχείο. Και κάπως έτσι γεννήθηκε και το νέο είδος καλλιτέχνη – κονσέρβα (όλα τα σφάζω όλα τα μαχαιρώνω) που υπάρχει για να εξυπηρετεί τους παραπάνω σκοπούς, άλλοτε υποδυόμενος το βάζο για να του τοποθετούμε διάφορα άνθη (κυρίως γαρδένιες), άλλοτε παριστάνοντας τον κουμπαρά για να του κολλάμε χαρτονομίσματα στο μέτωπο και άλλοτε προσφέροντας μας με την τέχνη του τις απαραίτητες δονήσεις που χρειαζόμαστε για να επιδείξουμε τα κάλλη μας πάνω σε κάποιο τραπέζι.

Στιχουργικά…

Ξεχνάμε τα ξεπερασμένα και μπανάλ θέματα του παρελθόντος, οτιδήποτε έχει να κάνει με αληθινό έρωτα η κοινωνικούς προβληματισμούς και καταπιανόμαστε με καίριους προβληματισμούς όπως οι αλλεπάλληλοι χωρισμοί και η αγαπημένη θεματολογία των περιοδικών: πώς να τον διώξετε σε 3 ημέρες, πώς να έχετε 25 παράλληλες σχέσεις, πώς να κάνετε 7 one night stands σε μια νύχτα κ.α. ενδιαφέροντα.

Η βιομηχανία που θησαυρίζει εξακολουθεί να παράγει ιδέες για να ικανοποιήσει τα παραπάνω αιτήματα. Ο χωρισμός πνίγεται καλά μονάχα σε ένα μπουκάλι special ουίσκι 12 ετών και άνω (οι ξηροί καρποί είναι προσφορά του καταστήματος για να μην πνιγεί ξεροσφύρι ο καημός) και τραγουδιστές – μοντέλα που παρουσιάζουν ζωντανά πάνω στην πίστα τις φαντασιώσεις και τα πρέπει των περιοδικών.

Για την τηλεόραση ισχύει πάνω κάτω ότι και για όλα τα παραπάνω.

Τα ίδια και για τον κινηματογράφο που προσπαθεί να προάγει σε τέχνη την μιζέρια και την ασχήμια, καλυμμένη με τα πέπλα της κουλτούρας και μπόλικες δόσεις βυζιών, «τσιγαρισμένα» στο ίδιο τηγάνι με ανύπαρκτους διαλόγους (όσο λιγότερα έχει να μάθει ένας ηθοποιός τόσο καλύτερα), με έλλειψη πρωτοτυπίας ή εκνευριστική επανάληψη και με τεράστια διαστήματα μελαγχολικής μουσικής (μπας και μεγαλώσει η διάρκεια της ταινίας). Αρπαχτές που θα έπρεπε να υποτιμούν την νοημοσύνη μας, μα δεν το κάνουν.

Εκπομπές μαγειρικής που τις παρακολουθεί ένα κοινό που δεν έχει να φάει, μεγαλοπρεπείς σουλτάνοι και λογοκριμένοι έρωτες (υπάρχει σεξ άλλα δεν θα το δεις ρε) προσφέρονται με το κιλό αντί για μια έστω, καλή εσωτερική παραγωγή, σατυρικά προγράμματα με παρουσιαστές στον ρόλο της αντιπολίτευσης και πλήθος κόσμου να τους χειροκροτεί που βρίζουν αυτούς που ψήφισε, επαναλήψεις σειρών που ποτέ δεν υπήρξαν καλές και τηλεπαιχνίδια που τραβάνε τα κοροΐδα όπως το σκατό τις μύγες (ΛΑΜΑΣΑΚ… η λέξη αρχίζει από Μ… μπορείτε να την βρείτε; Πάρτε τηλέφωνο τώρα!)

Όλα αυτά θέλεις δεν θέλεις συμβαίνουν με την δική μας συναίνεση, αποτέλεσμα της αποχαύνωσης, της παράλυσης, του «σταρχιδισμού», της άρνησης για δράση, της έλλειψης ενδιαφέροντος, της μη συμμετοχής στα κοινά. Και από τα μικρά φθάνουμε πια και στα μεγάλα, για τα οποία τόσα ακούμε, άλλα τόσα βιώνουμε, μα και πάλι δεν αντιδρούμε.

Το ΙΚΑ δεν έχει να πληρώσει επιδόματα και συντάξεις μα ως δια μαγείας βρίσκει 30 εκατομμυριάκια για ανακαίνιση του κτιρίου στην οδό Πειραιώς, η κυβέρνηση ασελγεί στα κορμιά μας (που φροντίζουμε να διατηρούμε σέξι για να την καβλώνουμε ακόμη περισσότερο) ώστε να βρει 13 δις που ζητούνε θρασύτατα 2-3 ξένα τσουτσέκια, ενώ 10 δις λένε πως είναι αυτά που μας έφαγαν οι τρεις μόνο από τους τριάντα τόσους (που να αποκαλυφθεί δηλαδή ολόκληρο το ποσό του αίσχους)! Η ΔΕΗ κόβει το ρεύμα σε όσους αδυνατούν να πληρώσουν, ζητάνε χαράτσια από αυτούς που ήταν τόσο ηλίθιοι τόσα χρόνια και δήλωναν πραγματικά εισοδήματα, αφήνοντας στην απέξω τα φτωχαδάκια με τα μηδαμινά εισοδήματα που με το ζόρι τους φθάνουν να συντηρήσουν πισίνες, κότερα και Cayenne, κόβουν συντάξεις που δικαιωματικά (τις περισσότερες φορές) αποκτήθηκαν, αφήνουν καρκινοπαθείς χωρίς φάρμακα και επιτρέπουν σε εργοδότες-κοράκια να βιάζουν τους υπαλλήλους τους και παράλληλα να κερδίζουν. Και… και… και…

Αλλά και πάλι δεν αντιδρούμε…

Την στιγμή που δίνονται ευκαιρίες μα δεν τις αρπάζουμε, την ώρα που απεργούν οι πάντες και εμείς βρίσκουμε τον «ως από μηχανής» χρόνο για χαλαρή πρωινή φραπεδούμπα και επισκέψεις στα κομμωτήρια και κάθε φορά που τόσα ακούμε και τόσο γουστάρουμε, είμαστε καταδικασμένοι. Και καταδικάζουμε και τους άλλους, που προσπαθούν, παλεύουν, αγωνίζονται, αυτοκτονούν.

Πως δεν βλέπουμε την αλήθεια;

Δεν γίνεται να αδιαφορείς για τα κοινά, δεν σου επιτρέπεται όχι από τους άλλους, αλλά από τον ίδιο τον άμοιρο εαυτό σου. Ότι καταστρέφει, υπονομεύει, εξαθλιώνει την αισθητική, την παιδεία, τους γύρω, τα κοινά, το κάνει και σε εσένα και αν αυτό δεν είναι ακόμα φανερό, σύντομα θα γίνει.

Άνθρωποι σοφοί, που είχαμε την απίστευτη κωλοφαρδία να τους γεννήσει ο τόπος μας, μόρφωσαν, εκπαίδευσαν και προβλημάτισαν όλο τον κόσμο, εκτός από αυτούς που μοιράζονται μαζί τους την ίδια ιστορία, τα ίδια χώματα. Είναι δυνατόν;

Ένας από αυτούς τους σοφούς ανθρώπους ήταν και ο Πλάτωνας και πρέπει να ντρεπόμαστε πραγματικά που κάποιοι πολύ μακριά από την Ελλάδα, γνωρίζουν το έργο του καλύτερα από εμάς. Ένα από τα πολλά όμορφα πράγματα που είχε πει, είναι και το παρακάτω που αποτελεί αδιάσειστη απόδειξη των όσων λαμβάνουν χώρα τα τελευταία χρόνια στον τόπο μας:

«Όσοι αδιαφορούν για τα κοινά είναι καταδικασμένοι να εξουσιάζονται πάντα από ανθρώπους πολύ κατωτέρους τους…»