Όταν έχεις κάνει τρόπο ζωής το χιούμορ και την πλάκα, όταν επιλέγεις αυτή την ευχάριστη «φιλοσοφία» για να αντιμετωπίσεις κάθε δυσκολία, πιστεύω πως τίποτα δεν έχει την δύναμη να σε λυγίσει. Ούτε ο ίδιος ο θάνατος…
Κατεβήκαμε στο τέρμα του τρόλεϊ στην Παναγίτσα. Ήμασταν ευδιάθετοι και γεμάτοι ζωή (έτσι δεν είναι όλοι στην ηλικία των 17-18;), καλοντυμένοι και αρωματισμένοι, έτοιμοι να ρίξουμε τα δίχτυα μας στο «τυχερό» θηλυκό που θα είχε την τιμή να κεντρίσει το ενδιαφέρον μας. Ο Ζαχαρίας, πιο δισταχτικός, είχε ως συνήθως άγχος (οι άπειρες καλλιτεχνικές του ανησυχίες δεν του άφηναν πολύ χρόνο να ασχοληθεί με το αντίθετο φύλλο), ο Αχιλλέας, πάντα αισιόδοξος, είχε ήδη θέσει σε λειτουργία το ραντάρ αναζητώντας υποψήφια «θύματα» και εγώ με το Μήτσο, ροκαμπίλια τότε, γνωρίζοντας πως η «χυλόπιτα» ήταν πάντα πιο πιθανή από την όποια επιτυχία, νιώθαμε χαλαροί και προετοιμασμένοι.
Ο δρόμος περνούσε μπροστά από το «Sweet Home» τον πασίγνωστο μέσα στους αιώνες (!) Πράπα. Κοιτούσαμε μπροστά, προς την πλευρά της θάλασσας, τον ήλιο που είχε αρχίσει μεγαλόπρεπα να δύει, εκτός από τον Μήτσο που σταμάτησε ξαφνικά, σήκωσε τα χέρια και σημάδεψε με τον δείχτη του δεξιού του χεριού έναν τύπο σε μια παρέα στα πίσω τραπέζια της καφετέριας. Με καθαρή και δυνατή φωνή που πρέπει να ακούστηκε σε ολόκληρο το Φάληρο, φώναξε:
«Ωχ… Ο Τσάκωνας!»
Σταματήσαμε να δούμε τι μας έδειχνε. Από το τραπέζι, ο Κώστας Τσάκωνας σηκώθηκε όρθιος, άνοιξε τα χέρια του σα να ήθελε να μας αγκαλιάσει και χαμογελώντας φώναξε με την χαρακτηριστική αστεία φωνή του:
«Ναι, ναι… Αυτός είναι!»
Ο Κώστας Τσάκωνας είχε πάντα αυτό το υπέροχο ταλέντο να σου φτιάχνει την διάθεση, αντιμετωπίζοντας τα πάντα με χιούμορ και με σοβαρότητα, όχι σοβαροφάνεια, όταν κάτι απαιτεί να το αντιμετωπίσεις έτσι. Σιχαίνομαι τους σοβαροφανείς, οποιονδήποτε αισθάνεται εγκλωβισμένος σε έναν κόσμο που θεωρεί ότι τον διέπουν «πρέπει» και «υποτίθεται», αλλά ο Τρύφωνας (ο τρελός χαρακτήρας του Τσάκωνα στο κλασσικό «Η Μεγάλη Απόφραξη») δεν ανήκε ούτε για αστείο σε αυτή την κατηγορία. Ο ίδιος είχε δηλώσει πως «Έχω το χάρισμα ότι γεννήθηκα με την φάτσα και τη φωνή του Καραγκιόζη…η γοητεία της ασχήμιας είναι διαχρονική…» (δεν υπάρχουν ελαττώματα μονάχα χαρίσματα) κάτι που για πολλούς αποτέλεσε το όχημα για την παράξενη καριέρα του, αυτό όμως είναι η μισή αλήθεια. Γιατί είχε ταλέντο. Μεγάλο ταλέντο. Ξέρεις, το πραγματικό ταλέντο σε έναν ηθοποιό φαίνεται όταν σώζει η συχνά απογειώνει, ένα μέτριο ως κακό σενάριο και αν αυτό δεν το έκανε ο Τσάκωνας, τότε ποιος;
Μπορεί οι ταινίες του να έχουν πια αυτή την cult-ιά που οι νεότεροι δύσκολα αντιλαμβάνονται, αλλά ο ίδιος αγαπούσε περισσότερο το θέατρο και αυτή την αγάπη την προσέφερε γενναιόδωρα επάνω στο σανίδι. Ήταν πραγματικά απολαυστικός επάνω στην σκηνή και εξαιρετικός στις επιθεωρήσεις.
Είχε και μια μαγική ικανότητα… Σου έλεγε κάτι σοβαρό, κάτι ίσως βαρύγδουπο, κάτι σκληρό, αλλά τον παρακολουθούσες με ένα μόνιμα αποτυπωμένο χαμόγελο στο πρόσωπο σου και αυτό έκανε αυτά τα λόγια του πιο κατανοητά, πιο αληθινά. Οι αστείοι άνθρωποι όταν είναι οργισμένοι ή όταν μιλούν για σημαντικά πράγματα, είναι οι μόνοι που μπορούν πραγματικά να σε καθηλώσουν!
Κάποτε είχαμε μιλήσει… πάντα έτρεφα σεβασμό για τους ανθρώπους που αυτοσαρκάζονται γιατί σε κάνουν να νιώθεις άνετα απέναντι τους, χωρίς να νιώθεις ενοχές που γελάς με τις χαρισματικές ιδιαιτερότητες τους. Γενικά πιστεύω πως πρέπει να σέβεσαι όποιον σε κάνει να γελάς. Κάνει την ζωή σου πιο όμορφη, πιο βατή. Δεν είπαμε πολλά… ήταν καλά τότε και αν υπήρχαν προβλήματα τα είχε καμουφλάρει έξυπνα πίσω από διαρκείς δόσεις αστείων. Έτσι προσπαθούσε να ξορκίσει κάθε πρόβλημα και ίσως και να τα κατάφερνε.
Ο αδυσώπητος και εξαιρετικά υποκριτικός χώρος του θεάματος δεν φέρθηκε ποτέ καλά στον Κώστα Τσάκωνα. Μάλιστα επιβεβαίωσε την σκληρότητα και τον κυνισμό του όταν φρόντισαν να τον εξαφανίσουν μετά τα πρώτα προβλήματα υγείας (μην ξεχνάς πως τον είχαν ήδη πεθάνει μια φορά!). Πρώτα ένα ατύχημα το 2004, έπειτα ένα εγκεφαλικό που του προκάλεσε αστάθεια (αν και ο ίδιος είχε εκφράσει – τις μηδαμινές φορές που του δόθηκε χώρος στα ΜΜΕ- πως ήθελε και θα τα κατάφερνε να ανέβει και πάλι στην σκηνή) και μετά ο καρκίνος…
Ήταν αισιόδοξος ακόμα και με την κακή αρρώστια. «Απολαμβάνω την ησυχία μου τώρα…» είχε δηλώσει «…και ασχολούμαι με τον καρκίνο μου… Έχω καρκίνο στην ουροδόχο κύστη, αλλά και αύριο να φύγω δεν υπάρχει πρόβλημα. Έχω βρει μέχρι και το τραγούδι που θα παίξει στην κηδεία μου…»
Εξαιρετική ήταν και η δήλωση που είχε κάνει στον «Εξαρχιώτη» (http://exarhiotis.gr) πριν λίγο καιρό:
«Είναι κακό οι δημοσιογράφοι να κομματίζονται, πρέπει απλώς να παραθέτουν τα γεγονότα. Τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται και τα δυσκόλως αγνοούνται… Ο κόσμος πάντα καταλαβαίνει…»
Όταν τον ρωτούσαν πως ξεκίνησε το θέατρο, δε ντρεπόταν να πει πως ηθοποιός έγινε κατά τύχη. Μάλιστα έλεγε πως νεαρός πέρασε από τις καλύτερες δραματικές σχολές… απ’ έξω όμως! Σταθμός στην καριέρα του ήταν η ταινία «Θανάση σφίξε κι άλλο το ζωνάρι» που συμπρωταγωνίστησε με τον καλό του φίλο και τεράστιο άνθρωπο-ηθοποιό, Θανάση Βέγγο.
Ήταν έντονα πολιτικοποιημένος και όταν έβρισκε χώρο να εκφραστεί το έκανε χωρίς δεύτερη σκέψη (ήταν από τα πρώτα πρόσωπα του δημοσίου χώρου που βρέθηκε μαζί με τους αγανακτισμένους τότε στο Σύνταγμα). Ήθελε να μιλήσει, ήθελε να ακουστεί η άποψη του, αλλά ελάχιστοι ήταν αυτοί του τόλμησαν να του το επιτρέψουν και αυτοί, μετά από πολύ καιρό. Σε κάποια συζήτηση και με αφορμή την ταινία «Τι έχουν να δουν τα μάτια μου» του 1984, είχε πει στον Ευθύμη Κουτσούκη:
«…κάπως έτσι ξεκίνησαν τα χειρότερα δεινά για την χώρα μας, όταν άρχισαν να λειτουργούν οι χωματερές όπου πετάμε την εθνική μας παραγωγή…»
Ενώ σε μια συνέντευξη του στον Θεόδωρο Μαραγκό:
«…Εγώ από το 1955 που δουλεύω από 12 χρονών παιδί, ήθελα να ρωτήσω τους κυρίους αυτούς και τους νυν και τους πρώην και όσους ακόμα ζούνε, που πήγαν οι φόροι μου… Για παιδεία; Για υγεία; Για ασφάλεια; Για ανάπτυξη; Που πήγαν οι φόροι μου;»
Ο Κώστας Τσάκωνας ήταν 46 χρόνια παντρεμένος με μια γυναίκα που υπεραγαπούσε και είχαν ένα παιδί. Δεν σταματούσε να λέει ανέκδοτα και να πειράζει τους φίλους αλλά κυρίως τον εαυτό του. Οι ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε ήταν ο καθρέπτης της ελληνικής πραγματικότητας της εποχής (και τι παράξενο… ακόμα επίκαιρες) και με τις βιντεοταινίες του ‘80, έχτισε αυτόν τον κωμικοτραγικά αστείο χαρακτήρα, υποδυόμενος, τις περισσότερες φορές, απλά τον εαυτό του! Cult ταινίες που ο τίτλος τους και μόνο, προκαλεί γέλια. Ενδεικτικά αναφέρω:
«Από που πάνε για τη χαβούζα» (1978), «Μάθε παιδί μου γράμματα» (1981), «Εθνική παπάδων» (1984), «Ροκάκιας την ημέρα... το βράδυ καμαριέρα» (1984), «Η γυναικάρα απ’ το Κιλκίς» (1985), «Ο κυνηγός της χαμένης φαλάκρας» (1985), «Άλλες τον προτιμούν γουλί» (1986), «Επάγγελμα: Γυναίκα» (1986), «Μάθε παιδί μου μπάσκετ» (1986), «Ο παπα...μαφίας» (1986), «Για μια χούφτα... τούβλα»*, «Οι Πόντιοι» (1986), «Κλασική περίπτωση βλάβης»* (1987), «Μας τάπαν κι άλλοι που την είχαν πιο μεγάλη» (1987), «Η μεγάλη απόφραξη»* (1988), «Φαλακρός στόχος» (1988), «Ο κόμης... Τσάκωνας» (1990), «Η φούσκα» (2001), «Φτηνά τσιγάρα» (2001) κ.α.
(* δικό του σενάριο από εμπειρίες-βιώματα της τεχνικής εργασίας του)
Έκανε πλάκες, αγαπούσε το χιούμορ, αλλά η ζωή δεν ήταν καθόλου καλή μαζί του. Έζησε μεγάλη φτώχεια, αναγκάστηκε να δουλέψει από πολύ μικρός («Το μουτσούνι μου μ’ έσωσε…»), και είχε δυο αδέλφια με σοβαρά προβλήματα υγείας.
«Έχω χρέη. Έχω έναν αδελφό με νοητική στέρηση και μία αδελφή με επιληψία. Εγώ τους προστατεύω. Όταν πέθανε ο πατέρας μου το 2004, μου άφησε δύο παιδιά να τα προστατεύω εγώ. Είναι δύσκολο. Αν δεν έχω τρελαθεί ακόμα ευθύνεται ο χαρακτήρας και η στάση ζωής μου. Κανονικά θα έπρεπε να έχω τρελαθεί. Όποτε δούλευα περιοδεία στο θέατρο, ο αδελφός μου με κοιτούσε με μάτια θλιμμένου σκύλου. Μου έλεγε, γιατί θα φύγεις; Τι να του έλεγα… πάω να δουλέψω να βγάλω χρήματα για να σας ζήσω; Αυτή είναι η κοινωνική πρόνοια στην Ελλάδα. Δίνω τα πάντα για να μπορούν τα αδέλφια μου να ζουν άνετα, να μην τους λείπει τίποτα. Είναι η ψυχή μου, το αίμα μου. Όσο ζω και υπάρχω θα φροντίζω για τα αδέλφια μου. Παρ’ όλη τη ζημιά που έπαθα το 2004, προσπαθούσα να κάνω τα πάντα, οποιαδήποτε δουλειά για να μπορέσω να ανταπεξέλθω στα προβλήματα…»
Τον θάνατο που έβλεπε να τον πλησιάζει, τον αντιμετώπιζε με χιούμορ για να βρει αυτή την αισιοδοξία που είχε ανάγκη, αλλά και με μια δραματική συμβατικότητα, σα να άνοιγε την πόρτα για να προσκαλέσει ευγενικά το αναπόφευκτο. Οι χημειοθεραπείες τον είχαν κουράσει (όχι όμως καταβάλει) και ευχόταν να μην βιώσει άλλος αυτούς τους πόνους. Η ζωή είναι μια μεγάλη φάρσα και για να μην τρελαθείς πρέπει να την αντιμετωπίζεις με χιούμορ.
«…κάνω χημειοθεραπείες… εντάξει, όπου βγει…Λένε, όταν πεθάνει κάποιος στα 65, μικρός ήτανε… όταν πεθάνει στα 70, λένε μικρός ήτανε… στα 75, μικρός ήτανε… Ε τελικά πότε θα μεγαλώσω;»
Ήταν πολύ καλός φίλος με τον αείμνηστο (επίσης τεράστιο ηθοποιό) Σωτήρη Μουστάκα. Ο τρόπος που ο Τσάκωνας αντιμετώπιζε την ζωή και το αναπόφευκτο, φαίνεται στο παρακάτω περιστατικό που περιγράφει ο ίδιος:
«…ένα ακόμη αστείο συμβάν με τη γυναίκα του Σωτήρη Μουστάκα έλαβε χώρα όταν η τελευταία ήταν στα πρώτα στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ. Συγκεκριμένα, ο Σωτήρης μου ζήτησε να της τηλεφωνήσω, για να δει αν θα θυμηθεί τη φωνή μου. Πράγματι, κάλεσα στο σπίτι τους, το σήκωσε η γυναίκα του, με άκουσε και είπε στον Σωτήρη: Έλα, σε ζητάει ο μαλάκας ο Τσάκωνας»!
Οι μεγάλοι, έντιμοι καλλιτέχνες (ηθοποιοί, μουσικοί, λογοτέχνες κτλπ) κάνουν αυτόν τον κόσμο καλύτερο. Τον ομορφαίνουν. Κάθε φορά που ένας από αυτούς μας αποχαιρετά, ο κόσμος γίνεται όλο και πιο άσχημος, η ζωή όλο και πιο δύσκολη. Ναι, το έργο τους παραμένει κάπου εκεί έξω, αλλά πλέον κανείς δεν ενδιαφέρεται να το προβάλει. Τα ραδιόφωνα δεν παίζουν Παπάζογλου, η τηλεόραση δεν δείχνει Τσάκωνα… Πρόκειται για μεγάλα κενά στη νεότερη πολιτιστική ιστορία αυτής της ταλαιπωρημένης χώρας, που δεν μπορούν να αναπληρωθούν. Και αν κάπου εμφανίζονται ξαφνικά κάποιες αξιόλογες απόπειρες, όλοι αυτοί που θάβουν την ιστορία για να προβάλλουν τυχάρπαστους που έχουν «κουτουπώσει» 4000 γυναίκες ή πορνοστάρ σε σκηνές ξέχειλες από γαρδένιες και σαμπάνιες, δεν υπάρχει περίπτωση να τις προβάλλουν ποτέ.
Ο Κώστας Τσάκωνας έφυγε το απόγευμα της Τετάρτης 4 Νοεμβρίου του 2015, μετά από μεγάλη μάχη με τον καρκίνο. Είμαι σίγουρος ότι την τελευταία του πνοή την άφησε χαμογελώντας. Ίσως μάλιστα να έκανε και πλάκα στον θάνατο την στιγμή που ήρθε να τον πάρει μαζί του.. Ναι, σίγουρα του έκανε πλάκα. Αλλά θα τον συγχωρέσει. Γιατί ο Κώστας Τσάκωνας μπορεί να κάνει ακόμη και τον θάνατο να γελάσει…
«Το παν στη ζωή είναι η αξιοπρέπεια. Το μεγαλύτερο ελάττωμα του ανθρώπου είναι η αχαριστία...»
- Κ. Τσάκωνας (1943 - 2015)
- Κ. Τσάκωνας (1943 - 2015)
Αξίζει να διαβάσεις και την καταπληκτική του συνέντευξη στον «Εξαρχιώτη» που είχε δώσει πριν λίγο καιρό.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Πες την γνώμη σου....